Sunday, May 17, 2015

លក្ខខណ្ឌទូទៅនៃសន្តតិកម្ម និងសន្តតិកម្មតាមច្បាប់នៅកម្ពុជា (La Succession Ab Intestat au Cambodge/ Statutory Succession in Cambodia)


v  អ្នក​ណា​ខ្លះ​អាច​ក្លាយ​ជា​ទាយាទ ឬ​សន្តតិជន?

v  មត៌ក ឬសន្តតិកម្ម​ ​ត្រូវ​បែង​ចែក​ដូច​មេ្តច​ប្រសិន​បើ​គ្មាន​លិខិត​បណ្តាំ (មតកសាសន៍) របស់​អ្នក​ស្លាប់​ (មតកជន) ?

សេចក្តីផ្តើម

តាម​សទ្ទានុក្រមនៃ​ក្រម​រដ្ឋប្បវេណីចាស់ សន្តតិកម្ម​គឺ​ជា​ការ​បញ្ជូន​តាម​ច្បាប់​នូវ​ទ្រព្យ​​របស់​អ្នក​ស្លាប់​ ទៅ​ឱ្យ​អ្នក​រស់ ឬ​ មត៌ក ឬ​ទ្រព្យ​របស់​ខ្មោច​ដែល​ត្រូវ​បាន​ទៅទាយាទ។ មាត្រា ៤៨៦ នៃ​ក្រមចាស់​​នេះ បាន​បញ្ញត្តថា ដែល​ហៅ​ថា​សន្តតិកម្ម​នោះ គឺ​ការ​ផ្ទេរ​នូវ​បេតិកភណ្ឌ​នៃ​បុគ្គល​ណា​ម្នាក់​ដែល​ស្លាប់​ទៅ​ឱ្យ​ជន​ម្នាក់ ឬ​ច្រើន​នាក់​ដែល​ហៅ​ថា​ទាយាទ ឬ​សន្តតិជន។  តាម​ច្បាប់ភូមិបាល​ សន្តតិកម្ម​ត្រូវ​បាន​ឱ្យ​និយមន័យថា ជា​ការ​ផ្ទេរ​តាម​ច្បាប់​នូវ​ទ្រព្យ​របស់​អ្នក​ស្លាប់​អោយ​ទៅ​អ្នក​រស់។ មតិក​ឬ​ទ្រព្យ​របស់​ខ្មោច​ដែល​ត្រូវ​បាន​ទៅ​ទាយាទ​ (អ្នក​បន្ត​មត៌ក)។ តាម​ក្រម​រដ្ឋប្បវេណីថ្មី សន្តតិកម្ម​​គឺ​ជា​ការ​ផ្ទេរ​​នូវ​សិទ្ធិ​ និង​ករណីយកិច្ច​របស់​មតកជន​ទៅ​ឱ្យ​សន្តតិជន​​ម្នាក់​ ឬ​ច្រើន​នាក់​តាម​ឆន្ទៈ ឬ​តាម​ច្បាប់។

និយម​ន័យ​តាម​ច្បាប់​ទាំង​នេះ ផ្តោត​ជា​សំខាន់​ទៅ​លើ​ការ​ផ្ទេរ​ទ្រព្យ​ សិទ្ធិ​ និង​ករណីយកិច្ច។ ប៉ុន្តែ​តាម​ពិត​​ពាក្យ​សន្តតិកម្ម​នេះ​មាន​ន័យ​ទូលំ​ទូលាយ​ជាង​នេះ។ សន្តតិជន ឬ​ទាយាទ ​ទទួល​បាន​មិន​ត្រឹម​តែ​ទ្រព្យ​ សិទិ្ធ​ និង​ករណីយ-​កិច្ច​​ប៉ុណ្ណោះទេ ថែម​ទាំង​ទទួល​បាន​នូវ​អត្ថប្រយោជន៍​​បន្ថែម​មួយ​ចំនួន​ទៀតពី​មតកជន (អ្នក​ស្លាប់)។ មត៌ក​ទាំង​នោះ​​ក៏​អាច​ជា​​មុខរបរ  អំណាច​សេដ្ឋកិច្ច (ការ​ដឹកនាំ​ក្រុមហ៊ុន) អំណាច​​វប្បធម៌ និង ​អំណាច​នយោបាយ​ជាដើម។ ជាមួយ​នេះ ក៏​មានសន្តតិកម្ម​ក្រៅ​បេតិកភណ្ឌ ដូចជា នាម​ត្រកូល សញ្ជាតិ និង​​សិទិ្ធ​សីលធម៌​របស់​អ្នកនិពន្ធ។ ប៉ុន្តែ​ ​ សេចក្តីស្រលាញ់​​ដែល​មតកជន​បន្សល់​ទុក​ដល់​កូន គឺ​ជា​មត៌ក​ដែល​​មិន​អាច​កាត់​ថ្លៃ​បាន​ឡើយ ហើយ​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ជា​បេតិកភណ្ឌ​ដែល​មតកជន​បន្សល់​ទុក​ឱ្យ​កូន​ទៅ​ទៀត​។​


សាវតា៖ការ​បែង​ចែក​មត៌ក​ ត្រូវ​បាន​បញ្ញត្ត​ក្នុង​ប្រព័ន្ធច្បាប់​របស់​កម្ពុជា​ជា​យូរ​មក​ហើយ​ ដូចជា​ក្រំមមរដក់ ដែល​​មាន​​តាំង​ពី​មុនសម័យ​​អាណាព្យាបាល​បារាំង​ មក​ម្ល៉េះ។ ក្រោយ​មក​យើង​មាន​ក្រមរដ្ឋប្បវេណីចាស់​ (១៩២០) ច្បាប់​ភូមិ​បាល ក្រម​រដ្ឋប្បវេណីថ្មី (២០០៧) និង​​ច្បាប់​ស្តីពី​ការ​អនុវត្ត​ក្រម​រដ្ឋប្បវេណី​ជា​ដើម។ ហេតុនេះ នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​​វិធាន​ច្បាប់​ចម្បង​ទាក់​ទង​នឹង​សន្តតិកម្ម ឬ​មត៌ក ត្រូវ​បាន​បញ្ញត្តិ​នៅ​ក្នុង​ក្រម​រដ្ឋប្បវេណីឆ្នាំ២០០៧។

(ក្រំមមរដក់)

សន្តតិកម្ម ត្រូវធ្វើឡើងដោយផែ្អកតាមបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ឬដោយផែ្អកតាមឆន្ទៈរបស់មតកជន។ សន្តតិកម្ម​ដោយផែ្អកតាមបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ (ករណី​អ្នក​ស្លាប់​មិន​បាន​ធ្វើ​លិខិត​បណ្តាំ) ហៅថា សន្តតិកម្មតាមច្បាប់ រីឯ​សន្តតិកម្មដោយផែ្អកតាមឆន្ទៈ (ករណី​មាន​លិខិត​បណ្តាំ) របស់មតកជន ហៅថា សន្តតិកម្មមានបណ្តាំ[1]។ ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នេះ យើង​លើក​យក ​តែ​ការ​បែង​ចែក​សន្តតិកម្ម​តាម​ច្បាប់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។ ករណី​គ្មាន​លិខិត​បណ្តាំ​ តើ​មត៌ក​ត្រូវ​បែង​ចែក​ដូច​ម្តេច?​

អាន​បន្ត (ភាសាខ្មែរ)

[1] មាត្រា ១១៤៥ នៃក្រមរដ្ឋប្បវេណី។


No comments:

Post a Comment